Tăng cường công tác quản lý nhà nước về môi trường trên địa bàn tỉnh

Trong những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, vấn đề ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đang tiềm ẩn nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống xã hội; công tác bảo vệ môi trường chưa được chú trọng đúng mức; việc khai thác không đúng quy trình các nguồn tài nguyên phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, dẫn đến ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm bụi, khói, khí độc, làm phát sinh rác thải công nghiệp, y tế, rác thải sinh hoạt; một số khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề, cơ sở sản xuất, nhà máy không có hệ thống xử lý chất thải hoặc có nhưng không vận hành thường xuyên mà lén lút thải trực tiếp ra môi trường, có thủ đoạn gian dối để trốn tránh sự phát hiện, kiểm tra, xử lý của cơ quan chức năng.

Để kịp thời giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng thuộc thẩm quyền phổ biến, quán triệt nội dung Công văn này đến toàn thể cán bộ, công nhân, viên chức. Tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, các chỉ thị, nghị quyết, chương trình, kế hoạch, quy định pháp luật của nhà nước về bảo vệ môi trường theo lĩnh vực, ngành, địa bàn quản lý.

Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tham gia bảo vệ môi trường nơi sinh sống, với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng đối tượng nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết, sự tham gia thực hiện công tác bảo vệ môi trường.

Tăng cường trách nhiệm của cấp ủy các cấp và người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương đối với công tác bảo vệ môi trường; nâng cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu trong triển khai và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ môi trường; nâng cao ý thức trách nhiệm và chuyển biến trong hành động của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên tại cơ quan, đơn vị, địa bàn mình phụ trách. Lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường trong thực hiện các mô hình, chương trình, kế hoạch.

Nâng cao tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải, hoàn thiện hệ thống thu gom, xử lý nước thải đô thị, khu dân cư, cụm dân cư nông thôn đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường. Giảm thiểu chất thải, triển khai phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; tăng cường tái sử dụng, tái chế rác thải sinh hoạt hữu cơ, phụ phẩm nông nghiệp; áp dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải, hạn chế xử lý chất thải bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp, tăng cường thực hiện các biện pháp giảm thiểu rác thải nhựa. Thu gom, xử lý chất thải nguy hại đúng quy định; thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải y tế, nhất là chất thải phát sinh do dịch bệnh truyền nhiễm đúng quy định. Xây dựng cơ chế, giải pháp thu hút đầu tư các dự án xử lý chất thải có công nghệ hiện đại, tận thu được tài nguyên, năng lượng từ chất thải; đẩy mạnh xã hội hóa thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt.

Tăng cường công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi pháp pháp luật về bảo vệ môi trường. Kịp thời kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo, triển khai và tổ chức thực hiện Luật Bảo vệ môi trường 2020; các chỉ thị, nghị quyết, quy định pháp luật của nhà nước và của tỉnh về bảo vệ môi trường; tiếp tục tham mưu triển khai Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 phù hợp điều kiện của tỉnh. Phối hợp và hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố, các tổ chức đoàn thể, cơ quan truyền thông xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch truyền thông về môi trường gắn với các mô hình giảm thiểu rác thải nhựa; phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; sản xuất, sử dụng các vật liệu truyền thống để thay thế các sản phẩm từ nhựa; xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn và các mô hình toàn dân tham gia bảo vệ môi trường.

Công khai danh sách các cơ sở sản xuất phải lắp đặt, đã lắp đặt, chưa lắp đặt thiết bị quan trắc liên tục tự động, trên các phương tiện thông tin đại chúng và cổng thông tin điện tử của đơn vị. Đôn đốc, hướng dẫn các cơ sở chưa hoàn thành việc lắp đặt phải khẩn trương hoàn thành lắp đặt và truyền dữ liệu quan trắc liên tục tự động theo quy định. 

Chủ động theo dõi, giám sát kết quả quan trắc đối với nguồn thải của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; giám sát hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, nhất là các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao; tổ chức lấy mẫu đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu xả thải trái phép.

Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương có liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm vi phạm trong việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định. Thường xuyên theo dõi các phản ánh về môi trường qua đường dây nóng để kịp thời xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.

Nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi và xử lý chất thải; xử lý, tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp; xử lý bao gói đựng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú ý, phân bón thải bỏ phục vụ sản xuất nông nghiệp sạch.

Tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các cơ sở chăn nuôi hoàn thiện các thủ tục pháp lý về môi trường, xây dựng hệ thống xử lý chất thải. Không cấp phép chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm không có hệ thống xử lý chất thải chăn nuôi, công nghệ xử lý chất thải không đạt quy chuẩn môi trường, không bố trí đủ quỹ đất để xây dựng công trình xử lý chất thải, không phù hợp quy hoạch, không đảm bảo khoảng cách an toàn vệ sinh môi trường.

Sở Công Thương phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan, đơn vị có liên quan rà soát, đôn đốc các cụm công nghiệp, các cơ sở sản xuất đang hoạt động trong các cụm công nghiệp phải hoàn thiện các thủ tục pháp lý về môi trường theo quy định; phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan, đơn vị liên quan hỗ trợ, khuyến khích các cơ sở, doanh nghiệp đưa các sản phẩm được sản xuất từ các vật liệu thân thiện với môi trường truyền thống của địa phương vào các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ dân sinh để thay thế túi nilon khó phân hủy.

Sở Xây dựng hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện các quy định về lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng, thiết kế đô thị theo quy định; hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, lồng ghép các vấn đề môi trường, bảo đảm yêu cầu bảo vệ môi trường trong lập quy hoạch xây dựng đô thị theo định hướng xây dựng đô thị văn minh, hiện đại và bền vững; phối hợp với các sở, ngành, địa phương, đơn vị triển khai áp dụng các giải pháp bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả năng lượng trong công trình xây dựng, hướng đến phát triển bền vững.

Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát, đánh giá, thống kê các cơ sở sản xuất nằm xen kẽ trong khu dân cư, không phù hợp quy hoạch, không đảm bảo khoảng cách an toàn để di dời vào khu, cụm công nghiệp, theo chức năng, nhiệm vụ của Sở phụ trách. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát bảo vệ môi trường đối với các hoạt động giao thông vận tải, các dự án giao thông, bến tàu, bến xe thuộc thẩm quyền quản lý.

Sở Y tế kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các cơ sở y tế đảm bảo bố trí đủ kinh phí cho hoạt động quản lý, thu gom, xử lý chất thải, vận hành hệ thống xử lý nước thải trong kế hoạch kinh phí hàng năm. Rà soát, đôn đốc các cơ sở y tế hoàn thiện đầy đủ thủ tục pháp lý về môi trường theo quy định.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo các cơ quan báo chí và hệ thống thông tin cơ sở trên địa bàn tỉnh tăng cường thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân về công tác bảo vệ môi trường. Trong đó tập trung tuyên truyền các chủ trương, chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường; kết quả thanh tra, kiểm tra, hoạt động phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn; các gương điển hình thực hiện công tác giữ gìn vệ sinh môi trường; thông tin chính xác, kịp thời về những trường hợp vi phạm, những địa phương để xảy ra tình trạng vứt rác thải, chất thải không đúng nơi quy định, gây ô nhiễm môi trường.

Công an tỉnh chủ động rà soát, đánh giá khách quan, trung thực, đúng thực trạng tình hình, xác định chính xác, toàn diện các cơ sở gây ô nhiễm, khu vực, địa điểm ô nhiễm môi trường, các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật gây ô nhiễm môi trường và các hành vi liên quan để đấu tranh, xử lý, nhằm giải quyết căn cơ, triệt để các cơ sở gây ô nhiễm, khu vực, địa điểm ô nhiễm môi trường, không để tái diễn tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, phức tạp. Tăng cường thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót, khó khăn, vướng mắc, kịp thời kiến nghị, đề xuất khắc phục về cơ chế, chính sách, pháp luật và công tác quản lý của chính quyền, cơ quan chức năng các cấp trong công tác bảo vệ môi trường.

Tập trung chỉ đạo các lực lượng tăng cường công tác nắm tình hình, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là hành vi chôn, lấp, đổ, thải chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải rắn xây dựng và chất thải nguy hại có dấu hiệu của tội gây ô nhiễm môi trường.

Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu Công nghiệp Quảng Ngãi huy động các nguồn lực từng bước đầu tư xây dựng hoàn thiện, đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo các yêu cầu về bảo vệ môi trường tại khu công nghiệp, khu chức năng sản xuất công nghiệp của khu kinh tế. Rà soát, đôn đốc, hướng dẫn các dự án, cơ sở trong khu công nghiệp, khu kinh tế hoàn thiện các thủ tục pháp lý về môi trường. Kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các dự án, cơ sở trong khu công nghiệp, khu kinh tế, đặc biệt là việc xây dựng và vận hành các công trình xử lý chất thải (nếu có).

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan tham mưu UBND tỉnh xúc tiến, kêu gọi đầu tư theo hình thức xã hội hóa để xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung tại các khu công nghiệp, khu kinh tế; bố trí nguồn vốn đầu tư xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung tại các khu công nghiệp, khu kinh tế theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường.

UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn đối với các dự án thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện quản lý, cấp phép. Đảm bảo bố trí kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường theo đúng quy định về phân cấp nhiệm vụ chi sự nghiệp môi trường của tỉnh; ưu tiên bố trí kinh phí cho hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ; kịp thời phát hiện, xử lý đối với các dự án đã triển khai xây dựng nhưng chưa có giấy phép môi trường theo quy định. Thường xuyên theo dõi các phản ánh về môi trường qua đường dây nóng để kịp thời xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.

Theo dõi chất lượng môi trường đô thị và nông thôn, tăng cường các hoạt động xử lý, cải tạo, phục hồi môi trường nhằm nâng cao chất lượng môi trường sống vùng nông thôn. Lựa chọn các mô hình bảo vệ môi trường tiên tiến để triển khai, nhân rộng, tạo thành phong trào tại địa phương; nghiên cứu phát triển nhân rộng các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường.

Rà soát, thống kê các cơ sở gây ô nhiễm môi trường trong khu dân cư, không phù hợp quy hoạch, không đảm bảo khoảng cách vệ sinh môi trường; xây dựng kế hoạch, lộ trình di dời vào các khu, cụm công nghiệp của tỉnh.

Thường xuyên kiểm soát các hoạt động vận chuyển của các phương tiện giao thông trên địa bàn, kịp thời phát hiện và ngăn chặn, khắc phục tình trạng rơi vãi nguyên vật liệu gây ô nhiễm môi trường; duy tu, bảo dưỡng các tuyến đường đã bị hư hỏng, xuống cấp để hạn chế phát sinh bụi, tập trung vào các tuyến có mật độ vận tải lớn,..