Quyết liệt chống khai thác IUU, hướng tới phát triển bền vững ngành thủy sản

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo, thời gian qua, các bộ, ngành và địa phương đã tiếp tục triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Nhiều địa phương ghi nhận chuyển biến tích cực trong công tác quản lý tàu cá, truy xuất nguồn gốc và thực thi pháp luật trên biển.

Hiện nay, cả nước có hơn 80.500 tàu cá. Trong tuần qua, các cơ quan chức năng đã cấp phép mới cho hơn 1.100 tàu (tăng hơn 16%). Toàn quốc còn hơn 6.000 tàu chưa đủ điều kiện hoạt động. Về quản lý giám sát, đã có trên 17.900 tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt tỷ lệ hơn 99%. Cả nước hiện có 80 cảng cá được công bố mở; trong đó, có 51 cảng cá đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.

Để đẩy mạnh thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 198/CĐ-TTg ngày 17/10/2025 về việc tập trung thực hiện tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam; đồng thời ban hành Kế hoạch hành động.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các địa phương tập trung tối đa nguồn lực triển khai thực hiện nghiêm Công điện số 198/CĐ-TTg và Quyết định số 2310/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Tháng cao điểm chống khai thác IUU. Các địa phương cần kiên quyết ngăn chặn, xử lý, không để phát sinh thêm tàu cá và ngư dân vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp tại vùng biển nước ngoài. Đồng thời, bố trí tối đa lực lượng và phương tiện để điều tra, xử lý dứt điểm các trường hợp tàu cá mất kết nối với thiết bị giám sát hành trình, vượt ranh giới khai thác, vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2024 đến nay.

Tại phiên họp, đại diện các bộ, ngành, đơn vị có liên quan đã báo cáo kết quả thực hiện các nội dung trọng tâm như: xây dựng, kết nối và chia sẻ dữ liệu quản lý nghề cá; giám sát hành trình tàu cá; truy xuất nguồn gốc và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Đồng thời đề xuất giải pháp khắc phục nhằm nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác IUU trong thời gian tới.

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên và lâu dài nhằm phát triển ngành thủy sản Việt Nam theo hướng bền vững. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và lực lượng chức năng nêu cao tinh thần trách nhiệm, hành động quyết liệt, thực chất, tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp để sớm gỡ bỏ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), góp phần nâng cao uy tín và vị thế của thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế.

Các địa phương khẩn trương rà soát, cấp phép cho tàu cá đủ điều kiện hoạt động; hoàn thành việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho 100% tàu cá, không để bất kỳ tàu nào ra khơi khi chưa có thiết bị giám sát. Bộ Quốc phòng sử dụng hệ thống kiểm soát tàu cá ngư dân trên các vùng biển; thực hiện đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát thường xuyên, liên tục trên các vùng biển giáp ranh với các nước khác và các đảo, cửa biển, cửa sông, cửa lạch, bãi ngang ven biển để ngăn chặn, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU. Bộ Công an đưa vào sử dụng hệ thống kiểm soát tàu cá và ngư dân xuất nhập bến trên VnelD, hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, biểu dương những đơn vị, cá nhân làm tốt, đồng thời phê bình và xử lý nghiêm những nơi còn để xảy ra vi phạm.