Thực hiện Đề án nhân rộng mô hình câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2035

Mục tiêu nhằm nâng cao trách nhiệm của hội viên, người cao tuổi trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách về bảo vệ, chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi trong giai đoạn mới. Nâng cao chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, đảm bảo hoạt động thực chất, hiệu quả, bền vững. Mở rộng độ bao phủ mạng lưới câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, góp phần thực hiện Chiến lược quốc gia về người cao tuổi, thích ứng với già hóa dân số. Phát huy vai trò, kinh nghiệm của người cao tuổi tham gia khởi nghiệp, tạo việc làm, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh phù hợp với nguyện vọng, nhu cầu, khả năng, tăng thu nhập cho người cao tuổi, thực hiện phương châm “người cao tuổi sống vui, sống khoẻ, sống hạnh phúc”.

Phấn đấu đến năm 2035, thành lập mới ít nhất 200 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau (trong đó đến năm 2030 là 80 câu lạc bộ và đến năm 2035 là 120 câu lạc bộ). Duy trì đảm bảo chất lượng hoạt động và quản lý 100% các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau đã thành lập ở giai đoạn trước và các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau mới thành lập.

Giai đoạn 2025 – 2030: Phấn đấu 30% hội viên, người cao tuổi và cộng đồng được tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức về câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau. Xây dựng thành lập mới ít nhất 80 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, thu hút ít nhất 4.000 người cao tuổi tham gia, trong đó tỷ lệ nữ người cao tuổi chiếm 50 - 60%. 100% các xã, phường đồng bằng và 70% xã, phường, đặc khu, khu vực miền núi, biên giới, hải đảo có ít nhất từ 01 - 03 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hoạt động đạt chuẩn. 20% số thôn, tổ trong toàn tỉnh có câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau; 8 nội dung hoạt động của các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau có lồng ghép với nhiệm vụ của Kế hoạch người cao tuổi tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm; từng bước xây dựng mạng lưới chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi tại cộng đồng. 50% câu lạc bộ đảm bảo sinh hoạt đủ 8 nội dung hoạt động theo quy định, duy trì sinh hoạt định kỳ hằng tháng; 50% câu lạc bộ thực hiện nhiệm vụ người cao tuổi tham gia chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp, tạo việc làm.

100% Ban Chủ nhiệm câu lạc bộ được tập huấn ban đầu và tập huấn nhắc lại hằng năm về nâng cao năng lực quản lý, vận hành theo quy chế chuẩn. 50% - 70% câu lạc bộ có quỹ tăng thu nhập đạt từ 50 triệu đồng trở lên. 50% thành viên của câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau có nhu cầu được hỗ trợ vay vốn hoặc tham gia hoạt động tăng thu nhập, cải thiện đời sống.

Giai đoạn 2030 – 2035: Phấn đấu 50% hội viên, người cao tuổi và cộng đồng được tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức về câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau. Tiếp tục xây dựng thành lập mới ít nhất 120 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, thu hút ít nhất 6.000 người cao tuổi tham gia, trong đó tỷ lệ nữ người cao tuổi chiếm 50 - 60%.

 100% xã, phường khu vực đồng bằng và 85% xã, phường, đặc khu, khu vực miền núi, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo có ít nhất từ 04 - 06 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hoạt động đạt chuẩn. 30% số thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh có câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, 8 nội dung hoạt động của các câu lạc bộ được lồng ghép với nhiệm vụ của Kế hoạch người cao tuổi tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp tạo việc làm; từng bước xây dựng mạng lưới chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi tại cộng đồng.

Đối tượng là Người cao tuổi và gia đình người cao tuổi, phụ nữ và các thành viên khác trong cộng đồng. Đặc biệt người cao tuổi là phụ nữ nghèo, cận nghèo, người cao tuổi dân tộc thiểu số, người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn.

Nhiệm vụ và giải pháp

Nhân rộng câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau trên toàn tỉnh: Tập huấn ban đầu, tập huấn nhắc lại, ưu tiên tập huấn cho các địa phương chưa được tập huấn trong giai đoạn trước. Cổ vũ, động viên, khích lệ phong trào xây dựng, thành lập mới các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau ở tất cả các xã, phường, đặc khu; chú trọng thành lập câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau ở những thôn, tổ dân phố, khu dân cư của các xã, phường, đặc khu chưa thành lập câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau. Ưu tiên các xã, phường, đặc khu có tỷ lệ người cao tuổi ở mức cao trong dân số; địa phương thuộc vùng khó khăn, miền núi, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Việc nhân rộng cần đi đôi với kiểm soát chất lượng, phù hợp với văn hóa vùng miền, tránh hình thức, chú trọng hiệu quả và sự tham gia thực chất của người cao tuổi. Khuyến khích nâng cao tỷ lệ thành viên liên thế hệ là phụ nữ, trung niên, thanh, thiếu niên tham gia.

Nâng cao chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hiện có. Tập huấn nhắc lại cho người tham gia Ban chủ nhiệm nhằm nâng cao năng lực tổ chức, quản lý, vận hành hoạt động cho Ban Chủ nhiệm câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau về lập kế hoạch và triển khai kế hoạch hoạt động, tổ chức sinh hoạt; kỹ năng vận động và quản lý nguồn quỹ, hỗ trợ và kết nối cộng đồng. Sinh hoạt định kỳ hằng tháng, với đầy đủ 8 nội dung hoạt động; đồng thời, lồng ghép các nội dung “Bình dân học vụ số”, chuyển đổi xanh vào các buổi sinh hoạt hằng tháng của câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau. Giao lưu, học tập, chia sẻ kinh nghiệm. Mở rộng hoạt động hỗ trợ sinh kế cho các thành viên thông qua tăng cường nguồn kinh phí vận động và sử dụng hiệu quả nguồn quỹ tăng thu nhập của câu lạc bộ; tổ chức các tổ, nhóm hỗ trợ sinh kế, tạo việc làm cho người cao tuổi và thành viên câu lạc bộ làm kinh tế phù hợp với điều kiện tại địa phương.

Phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan có liên quan tại địa phương, chú trọng triển khai phát triển các hình thức hoạt động của người cao tuổi, trung niên, phụ nữ và đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia, tương tác hiệu quả, như: các chương trình tình nguyện hỗ trợ người cao tuổi về chăm sóc sức khỏe, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…; các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao giữa các thế hệ; các hoạt động người cao tuổi giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm sống, truyền thống văn hóa, lịch sử cách mạng cho đoàn viên, thanh thiếu nhi.Tăng cường giám sát hỗ trợ, quản lý, triển khai 8 nội dung hoạt động của câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau.

Huy động nguồn lực xã hội hóa và tăng cường phối hợp liên ngành. Ngân sách nhà nước hỗ trợ hàng năm để nhân rộng mô hình câu lạc bộ theo chỉ tiêu Kế hoạch và quy định; đồng thời, huy động các nguồn kinh phí hợp pháp khác tham gia nhân rộng mô hình câu lạc bộ. Tăng cường, phát huy sự chủ động của chính quyền địa phương trong huy động và hỗ trợ nguồn lực. Chính quyền địa phương, Hội Người cao tuổi huy động nguồn lực từ các quỹ xã hội, chương trình, dự án, vận động xã hội hóa; tạo điều kiện cho câu lạc bộ vận động nguồn lực, kinh phí cho xây dựng và hỗ trợ hoạt động. Huy động nguồn lực từ các tổ chức chính trị-xã hội, các hội, đoàn thể các cấp, tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp xây dựng và hỗ trợ hoạt động của câu lạc bộ.

Khuyến khích các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau phát triển quỹ tự tạo thông qua: Đóng góp của các thành viên trong câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hằng tháng; vận động cộng đồng, tổ chức, cá nhân thiện nguyện hỗ trợ; tổ chức gây quỹ qua sản xuất, cung ứng sản phẩm, tổ chức sự kiện, kêu gọi đóng góp của các tổ chức, cá nhân. Hội Người cao tuổi phối hợp với các cơ quan liên quan vận động nguồn lực của các tổ chức, cá nhân để hỗ trợ thực hiện kế hoạch theo đúng quy định.

Truyền thông và vận động xã hội. Phối hợp với các cơ quan báo chí địa phương để xây dựng chuyên mục, phóng sự về hiệu quả của câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau. Tổ chức các sự kiện truyền thông tại địa phương: “Ngày hội người cao tuổi”, “giao lưu liên thế hệ”, “câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau kiểu mẫu”, xây dựng, quảng bá các sản phẩm truyền thông về câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau để tôn vinh và lan tỏa tích cực kết quả hoạt động. Khuyến khích truyền thông, lan tỏa sự quan tâm, ủng hộ của cộng đồng thông qua các nền tảng số.

Xây dựng hệ thống giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động. Thiết lập cơ chế báo cáo định kỳ ở các cấp để theo dõi tiến độ, chất lượng và nắm bắt thông tin, điều chỉnh kịp thời trong quá trình triển khai thực hiện Kế hoạch. Ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp để hỗ trợ người cao tuổi trong quản lý hoạt động câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau và lưu trữ dữ liệu. Khen thưởng và kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền khen thưởng các địa phương, đơn vị, câu lạc bộ, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phong trào câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau.

Giao Sở Y tế chủ động hướng dẫn, phối hợp với Hội Người cao tuổi tỉnh xây dựng kế hoạch thực hiện, lồng ghép các chương trình, các dự án có liên quan để thực hiện; tăng cường hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về người cao tuổi theo đúng quy định. Tập huấn cho cộng tác viên làm công tác người cao tuổi các cấp và các tình nguyện viên của câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau về kiến thức chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi tại nhà.

Chỉ đạo các cơ sở y tế phối hợp với các cấp Hội Người cao tuổi và các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau tổ chức khám sức khoẻ định kỳ, quản lý sức khỏe, phổ biến về kiến thức chăm sóc sức khỏe tại nhà cho người cao tuổi, người có hoàn cảnh khó khăn tại cộng đồng và thành viên câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, phối hợp với các cấp hội người cao tuổi triển khai chương trình chăm sóc dài hạn cho người cao tuổi. Theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch bảo đảm đúng quy định; phối hợp với Hội Người cao tuổi tỉnh tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh và cấp có thẩm quyền kết quả thực hiện.

 Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể dục dưỡng sinh, thể thao phù hợp với người cao tuổi; thông tin và tuyên truyền; khuyến khích câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau lồng ghép gìn giữ bản sắc văn hóa địa phương qua các hoạt động truyền dạy, giao lưu thế hệ.

Sở Khoa học và Công nghệ hướng dẫn, hỗ trợ các câu lạc bộ và người cao tuổi về chuyển đổi số, đẩy mạnh các hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin để triển khai hiệu quả và nhân rộng mô hình câu lạc bộ.

Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo, phối hợp với các đơn vị tạo điều kiện hỗ trợ cho các câu lạc bộ tham gia các hoạt động khuyến nông và hướng dẫn chuyển giao kỹ thuật phát triển mô hình chăn nuôi, trồng trọt tạo việc làm, thu nhập trong lĩnh vực nông nghiệp phát triển nông thôn, Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới. Triển khai chuyển đổi xanh cho các câu lạc bộ và người cao tuổi.

Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị-xã hội tỉnh tham gia thực hiện Kế hoạch, đẩy mạnh tuyên truyền, lồng ghép triển khai các phong trào thi đua, cuộc vận động và vận động nguồn lực, sử dụng các nguồn quỹ hợp pháp để hỗ trợ câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau hoạt động hiệu quả.

 Ban Công tác Người cao tuổi tỉnh/Hội Người cao tuổi tỉnh chịu trách nhiệm triển khai thực hiện Kế hoạch; chủ trì, phối hợp với Sở Y tế, Sở Tài chính, các sở, ban, ngành, cơ quan liên quan, các tổ chức đoàn thể hướng dẫn xây dựng kế hoạch để thực hiện; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện. Phối hợp với các cơ quan, địa phương hỗ trợ, hướng dẫn Hội Người cao tuổi xây dựng kế hoạch theo quy định nhằm nhân rộng, nâng cao chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ.

Ủy ban nhân dân các xã, phường, đặc khu xây dựng và phê duyệt kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ được giao phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương và theo đúng quy định; duy trì hoạt động và nâng cao chất lượng các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau theo quy định. Hướng dẫn lập quỹ và sử dụng nguồn quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, các nguồn quỹ hợp pháp khác tại địa phương; huy động nguồn lực xã hội và hướng dẫn tạo cơ chế huy động nguồn lực từ các nguồn quỹ: An sinh xã hội, quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, các nguồn quỹ, nguồn lực từ hội viên người cao tuổi, thành viên câu lạc bộ và cộng đồng tại địa phương để hỗ trợ vốn ban đầu và kinh phí hoạt động cho câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau theo quy định của pháp luật. Triển khai các hoạt động xây dựng, thành lập mới, duy trì, kiện toàn và quản lý chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau; tập huấn, xây dựng tài liệu, quản lý, giám sát, sơ kết, tổng kết; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện Kế hoạch tại địa phương bảo đảm đúng quy định pháp luật, góp phần thực hiện tốt công tác bảo vệ, chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi.